Kalu Rinpocze – nieustanna zmiana
„Przyglądając się temu, jak jest zbudowany otaczający nas świat, możemy zobaczyć, że wszystko zawsze następuje cyklicznie i nic nie jest trwałe. Weźmy na przykład wodę. Rzeki i strumienie bezustannie wpływają do oceanów, a te nigdy się nie przelewają, ponieważ część wody wyparowuje. W ziemi istnieje pozornie nieograniczony zapas wody, który nigdy się nie wyczerpuje, bez względu na to, ile jej wytryskuje ze źródeł, gejzerów i tym podobnych. Tę sytuację charakteryzuje brak ustalonej natury oraz nietrwałość, zmiana i przepływ.
Nieustanną zmianę i nietrwałość widać również na indywidualnym poziomie. Myśli i emocje, które rodzą się w umyśle, wydają się nie mieć końca, podobnie jak słowa płynące z ust. Nie są one stałe ani ograniczone, ale cechuje je rodzaj niewyczerpywalności, która wywodzi się z ich podstawowej nietrwałości i fundamentalnego braku ostatecznej rzeczywistości.
Dlaczego przeprowadzamy taką analizę? Ponieważ pomaga nam ona spojrzeć na rzeczy z szerszej perspektywy, wyzbyć się przywiązania do tego życia, tej rzeczywistości, ciała, „ja”. Dzięki rozluźnieniu przywiązania do rzeczy jako trwałych i rzeczywistych praktyka medytacji i dyscypliny umysłu staje się dużo łatwiejsza i skuteczniejsza, a osobiste doświadczenia cierpienia i zamętu jest mniej dokuczliwe. Nie chcę przez to powiedzieć, że stajemy się całkowicie wolni lub że nie powinniśmy szanować względnych wzorców, w jakie jesteśmy uwikłani, ponieważ proces karmiczny nie traci swej ważności i nieomylności. Tak naprawdę, dopóki nasze urzeczywistnienie nie pozwoli nam całkowicie przezwyciężyć ograniczeń karmy, nasza fizyczna, werbalna i umysłowa praca mająca na celu indywidualny rozwój i oczyszczenie siebie jest niezwykle ważna. Dlatego możemy, działając w obrębie względnej rzeczywistości, do pewnego stopnia kontrolować karmę, tak aby nasze doświadczenia były jak najbardziej pozytywne. Wówczas, dzięki zręcznemu wykorzystaniu i szacunkowi dla ograniczeń karmy, nasz umysł będzie przepełniało coraz większe szczęście i spełnienie”.
Kalu Rinpocze – PODSTAWY BUDDYZMU TYBETAŃSKIEGO (wydawnictwo REBIS, strony 35-36)