Tytuł oryginału: The Wisdom od No Escape and path of Loving Kindness
Przekład: Marta Orczykowska
Wydawnictwo: MUDRA
Wydanie I: 2003
ISBN: 83-87387-10-X
Stron: 176
Oprawa: miękka
Format: 200 x 126 mm
Fragmenty:
„Wszystkie istoty ludzkie, którym dane było się urodzić na tej Ziemi, żywiły lub żywią równie błędne co powszechne przekonanie, że aby najszczęśliwiej przeżyć swe życie, należy starać się unikać bólu i zapewnić sobie wygodę i spokój. Tę samą prawidłowość da się zaobserwować w świecie zwierząt. Wszystkie istoty są pod tym względem podobne.
Można jednak wybrać znacznie bardziej interesujące i współczujące, bogatsze i radośniejsze podejście: spróbujmy obudzić w sobie ciekawość, nie bacząc na to, czy przedmiot naszych dociekań jest przyjemny czy też nie. Przestańmy koncentrować się na rzeczach małych, porzućmy uprzedzenia, przestańmy kurczowo trzymać się myśli, że życie zawsze musi zawsze toczyć się z naszym planem. By żyć pełniejszym, bogatszym w doznania, ciekawszym życiem, musimy uświadomić sobie, że czaka nas wiele radości i bólu, których trzeba doznać, jeśli chcemy dowiedzieć się, kim jesteśmy i jaki jest ten świat, jak działa mechanizm naszego życia i mechanizm świata. I jak z tym wszystkim naprawdę jest. Jeżeli za wszelką cenę będziemy szukać tylko wygody i bezpieczeństwa, w momencie najmniejszego zagrożenia rzucimy się do ucieczki i nigdy nie dowiemy się , co naprawdę było po drugiej stronie tego muru, tej bariery – naszego strachu.
Podejmując praktykę medytacji czy inną formę pracy nad swoją duchowością, ludzie często sądzą, że to ich zmieni, że w jakiś sposób staną się lepsi. Oznacza to pewnego rodzaju subtelną agresję skierowaną przeciw osobie, która naprawdę jesteśmy. To trochę jakby powiedzieć: Jeśli będę uprawiać jogging, stanę się lepszy”, albo „gdybym mógł mieć ładniejszy dom, byłbym lepszy”, lub „Gdybym mógł medytować, uspokoiłoby mnie to i stałbym się lepszy”. Scenariusz może też być następujący: szukamy winy w innych. Mówimy na przykład” „Gdyby nie mój mąż, miałabym bardzo udane małżeństwo”, lub „Praca, którą mam, byłaby wspaniała, ale mój szef i ja nie możemy się dogadać”, albo też: „Medytacja wychodziłaby mi wspaniale, gdyby nie stan mojego umysłu”…
Miłująca życzliwość (maitri) – skierowana ku samemu sobie, nie oznacza wcale, że powinno się coś w sobie zanegować czy odrzucić. Maitri oznacza, że możemy zaakceptować swoje szaleństwo. Możemy zaakceptować swoją złość. Możemy zaakceptować swoje zahamowania, swoją zazdrość, poczucie niskiej wartości. Nie chodzi o to, by próbować na siłę siebie zmieniać. Praktyka medytacji nie polega na negowaniu siebie po to, by stać się kimś lepszym. Polega na zaprzyjaźnianiu się ze sobą, takim, jakim się jest. Podstawą praktyki jesteś ty – czy ja – kimkolwiek w tym momencie jesteś i dokładnie taki, jaki jesteś. To podstawa, to przedmiot naszych badań, temat, który zgłębiamy z niezmiernym zainteresowaniem i ciekawością.
W kręgach buddystów termin „ego” nabiera niezmiernie pojoratywnego znaczenia, odbiegając od rozumienia tego pojęcia przez Freuda. Jako buddyści mówimy” „Mam mnóstwo problemów z moim ego”. Można by więc powiedzieć: „Cóż w takim razie wystarczy się go wyzbyć. To wszystko rozwiąże”. To jednak nie tak – rzecz nie w tym, by wyzbyć się ego, ale aby zacząć się interesować, by dociekać, by siebie drążyć.
Ścieżka medytacji i ścieżka naszego życia to ciekawość, wieczne dociekanie. Podstawą jesteśmy my sami. Jesteśmy tu po to, by zgłębiać i poznawać siebie – i to własnie teraz, nie później. Często słyszę: „chciałem przyjść porozmawiać, chciałem napisać list, chciałem do ciebie zadzwonić, ale czekałem na moment, kiedy będę gotów”. Myślę wtedy: „No, jeśli jesteś do mnie choć trochę podobny, to możesz sobie tak czekać całą wieczność!”.
Przyjdź niegotów! Sztuka polega na tym, by umieć się przebudzić, otworzyć na tę niegotowość. Jednym z ważniejszych rezultatów medytacji jest uświadomienie sobie, jak nieustannie uciekamy od tu i teraz, jak boimy się być – będąc zwyczajnie sobą. Ale problem nie tkwi w tym, ze tak jest. Problem w tym, żeby to zobaczyć”.
„Bardzo ważne jest uświadomienie sobie, że medytacja i codzienne czynności, jak praca, spacer, rozmowy z innymi, kąpiel, korzystanie z toalety czy jedzenie, są w zasadzie wszystkim, czego potrzebujemy, aby osiągnąć pełnię świadomości, pełnię życia, pełnię człowieczeństwa. Ważne jest uświadomienie sobie, że ciało, które mamy, to właśnie ciało, które spoczywa w tej chwili na poduszce medytacyjnej (…), oraz ten właśnie umysł – w stanie, w jakim jest w tym właśnie momencie – są dokładnie tym, czego potrzebujemy, by być w pełni świadomi, pełni życia i człowieczeństwa. Co więcej, emocje, które w tej chwili odczuwamy – i pozytywne, i negatywne – to właśnie to, czego nam trzeba. To tak, jakbyśmy rozglądali się dokoła za jakimś cennym skarbem, który pozwoli nam wieść życie uczciwe. dobre, pełne satysfakcji, energii, natchnienia – i nagle, proszę: okazuje się, że mamy wszystko pod ręką.
Zadowolenie z tego, co już posiadamy, to magiczny klucz, otwierający drogę do pełni nieograniczonego, bogatego w doznania życia. Jedną z głównych przeszkód uniemożliwiających osiągnięcie stanu, który w buddyźmie nazywamy oświeceniem, jest uraza, zniechęcenie, poczucie bycia oszukanym, pretensje z powodu tego, kim się jest, gdzie się jest, jakim się jest. Mówimy o konieczności zaprzyjaźnienia się z samym sobą, bo z jakiś powodów nie umiemy tak do końca i w pełni odczuwać zadowolenia. Medytacja pozwala się zrelaksować i zrozumieć, jakim dobrem jest to wszystko, co posiadamy, i to, kim jesteśmy. Pozwala uświadomić sobie, że jeśli szukać mądrości, to tylko w tym, czym już dysponujemy. Nasza mądrość i nasza neurotyczność, są w nas nierozdzielne. Nasza błyskotliwość, polot, fantazja są pomieszane z naszym szaleństwem i zagubieniem. Dlatego nie próbujmy zabić w sobie tak zwanych cech niepożądanych, bo przy okazji zniszczymy także to, co w nas wspaniałe. Możemy za to żyć tak, by – zamiast starać się na siłę wciąż ulepszać, zmieniać, odrzucać – być coraz bardziej świadomym tego, kim jesteśmy i co robimy. Chodzi bowiem o to, by się przebudzić, by stać się bardziej czujnym, wnikliwym i ciekawym samego siebie.
Medytując, zgłębiamy tajniki własnego człowieczeństwa, a tym samym całego stworzenia. Mamy szansę stać się największymi na świecie ekspertami od problemu złości, zazdrości czy poczucia niskiej wartości – ale także radości, jasności spojrzenia i przenikliwości. Czujemy przecież to, co czują wszystkie ludzkie istoty. Poznając więc siebie – takich, jakimi jesteśmy – możemy zyskać mądrość i wrażliwość na całą ludzkość i cały wszechświat”.