Karthar Rinpocze – Trzy trucizny

„W centrum Koła Stawania się pojawiają się trzy zwierzęta: świnia, kogut i wąż. Swoim ociężałym sposobem poruszania się i tendencją do skupiania się na tym co na dole, świnia symbolizuje naturę niewiedzy. Z powodu niewiedzy powstaje silne lgnięcie do idei jaźni i ego. Obiekty uważa się za rzeczywiste i trwałe. Przyczyną tej dualistycznej fiksacji czyli lgnięcia do pojęcia „ja” i „innego” jest niewiedza.
Lgnący umysł, który powstaje z niewiedzy, rozwija silne przywiązanie i namiętność w stosunku do obiektów. Powstaje poczucie posiadania czegoś oraz coraz większa potrzeba posiadania. Te cechy symbolizuje kogut, który stale rzuca się do przodu i w tył, bez przerwy trzepoce skrzydłami, kieruje wzrok za obiektami, jakie znajdują się w zakresie jego wzroku i natychmiast ich pragnie.
Ponieważ ego funkcjonuje według dualistycznego schematu „ja” i „inni”, pewnych obiektów nie będzie pragnąć; w stosunku do nich pojawi się awersja jako do czegoś „innego”. Zawsze wtedy gdy ego zbliża się do tych nieupragnionych obiektów czy sytuacji, reaguje złością, gniewem i agresją. Tę agresję symbolizuje jadowity wąż. Kiedy agresja się pojawia, jest nie tylko szkodliwa i destrukcyjna jako przyczyna, ale również jej konsekwencje są bolesne. Jadowity wąż jest niepożądany i stanowi przyczynę, ale kiedy ukąsi, rezultaty są bolesne i destrukcyjne.
Dlatego trzy trucizny niewiedzy, pożądania i agresji stanowią sam rdzeń wszelkiej cyklicznej egzystencji. Podstawą trucizn jest jednak niewiedza. Bez niewiedzy nie byłoby przywiązania, ani agresji”.

Karthar Rinpocze – OD NARODZIN POPRZEZ ŚMIERĆ DO ODRODZENIA SIĘ (Przekład: Karma Jinten Sangpo, Biblioteczka Buddyjska vol. 26, strony 7-8)