Khandro Rinpocze – czym jest oświecenie
„Ludzi pociągają rzeczy złożone i skomplikowane. Sądzimy, że skoro ciężko jest zarobić pieniądze na dobry posiłek, osiągnięcie oświecenia musi być trudne, tajemnicze i w rzeczy samej skomplikowane. Naszemu zdroworozsądkowemu umysłowi nie przychodzi na myśl, aby tak naprawdę zobaczyć, dokąd prowadzą duchowe nauki. Kiedy wkraczamy na ścieżkę praktyki, musimy wiedzieć, dokąd ona wiedzie. Musimy wejść na nią z szeroko otwartymi oczami. Z punktu widzenia prawdy absolutnej (sanskr. satja) od samego początku duchowej drogi mówimy o osiągnięciu oświecenia, które stanowi po prostu wrodzoną naturę wszystkich czujących istot.
Oświecenie nie oznacza, że staniemy się czymś lub kimś innym. To rozpoznanie wrodzonej ludzkiej natury, która jest absolutną prawdą. Tę absolutną prawdę nazywa się naturą buddy. Określenie budda, pochodzące od sanskryckiego tathat czy tathagata, oznacza, tego, który wykroczył poza stan ignorancji, aby stać się całkowitą jednością z prawdą absolutną, które jest naszą prawdziwą podstawą. To istota buddyzmu, na tym też głównie skupia się nasze zrozumienie i praktyka.
Oświecenie można wyrazić na wiele sposób: prawda absolutna, nirwana, wyzwolenie, wolność od cierpienia, wolność od niewiedzy, umysł buddy, prawdziwa natura umysłu, fundamentalna podstawa, tathagatagarbha, sugatagarbha, natura „takości”, „tak jak jest”, pierwotna mądrość, pustka i świetlistość, błogość i pustka oraz mądrość i współczucie. Wszystkie te pojęcia opisują ostateczne urzeczywistnienie, które przeprowadza czujące istoty ze stanu ignorancji do pełnej wolności. Rozpoczynamy duchową praktykę, pragnąc osiągnąć ten stan. Nigdy nie powinniśmy zapominać, że kiedy prawdziwe zrozumiemy owoc duchowej ścieżki, podstawa, na której stoimy, oraz ścieżka, po której kroczymy, muszą być oparte na tym samym zrozumieniu.
Natura buddy jest sercem wszystkich czujących istot. Powinniśmy rozpoznać ów rdzeń w sobie samych i w innych. Nasza podstawowa natura jest wolna od niewiedzy, lgnięcia i konceptualnych osądów. W prawdzie absolutnej nie ma miejsca na iluzję czy fałsz. Ponieważ jest ona nierozdzielna od mądrości i współczucia, nie ma w niej miejsca na zło, chciwość, egoizm, ignorancję, gniew czy przywiązanie. Owa wrodzona podstawa dobroci jest niezaprzeczalna. Wszystkie istoty cenią sobie cechy, takie jak dobroć, mądrość, współczucie, ponieważ leża one w naszej fundamentalnej naturze. Jadnak świadomość tego to jedno, a zachowywanie tej świadomości – całkiem co innego”.
Khandro Rinpocze – NASZE CENNE ŻYCIE (strony 18-19, wydawnictwo REBIS)