Topga Rinpocze – Krótka historia przekazu Karma Kagju
| Linia Kagyu, określana czasem mianem „ustnego przekazu” Tybetu, wywodzi się od wielkiego jogina Tilopy, który żył w Północnych Indiach około X wieku. Uważany jest on za założyciela szkoły, a ponadto otrzymał cztery specjalne przekazy, dzięki którym stał się dzierżawcą linii. Chociaż w źródłach historycznych istnieje pewna sprzeczność, jeśli chodzi o tożsamość mistrzów jogi powiązanych z każdym z czterech przekazów, to jednak najczęściej spotykana zgodność wskazuje na następujące ich pochodzenie: pierwszy przekaz wywodzi się od Nagardżuny i składa się z dwóch tantr: Guhasamaja i Denshi. Obejmuje on również praktyki „Iluzorycznego Ciała” i „Przeniesienia” (phowa). Drugi specjalny przekaz wywodzi się od Nakpo Chopa; zawiera tantrę Mahamaya i praktykę „Świadomych Snów”. Z kolei Lawapa przekazał praktyki Demczoga i „Przejrzystego Światła”, a Khandro Kalpa Sangmo – tantrę znaną jako Hewadżra i praktykę Tummo („Wewnętrznego Ciepła”). Te nauki otrzymał od Tilopy jogin Naropa i usystematyzował je jako „Sześć Jog Naropy”, czyli medytacje uważane za podstawowe nauki w linii Kagyu. Według kilku tekstów, Naropa urodził się prawdopodobnie w 956 r. , a swoją wiedzę przekazał Marpie (ur. 1000 r.), wielkiemu tłumaczowi, który podróżował do Indii aby otrzymać nauki, a następnie powrócił do Tybetu, gdzie szeroko rozpowszechnił Dharmę. Dzietsyn Milarepa (ur. 1033 r.), uczeń Marpy, został jednym z największych tybetańskich joginów. Historia jego życia, począwszy od wczesnej śmierci ojca, zemsty na nieuczciwym wuju i ciotce oraz żalu, który zapoczątkował pragnienie nauki Dharmy, jest dobrze znana wszystkim Tybetańczykom. Dzięki swej wytrwałości i zdolności akceptowania wszelkich okoliczności, Milarepa uzyskał głęboką realizację ostatecznego urzeczywistnienia. Jego nauki zostały spisane w 100.000 pieśni Milarepy i w innych zbiorach. Po Milarepie jego nauki głosił Gampopa (ur. 1079 r.), znany też jako Dakpo Largay, lekarz pochodzący z Dakpo. Początkowo praktykował on tradycyjną szkołę Kadampa, czyli stopniową systematyczną drogę, zawierającą m.in. nauki Lam Rim. Później spotkał Milarepę i praktykując przy nim otrzymał i zrealizował prawdziwe znaczenie całości nauk. Od tamtego czasu linia przekazu znana jest jako Dakpo Kagyu i dzieli się na wiele mniejszych szkół. W XII w. Dysum Czienpa, I Karmapa, został uczniem Dakpo Largaya i otrzymał wszystkie instrukcje dotyczące sutr i tantr. Przez wiele lat pobierał nauki, praktykował, nauczał w różnych miejscach w Tybecie i został założycielem linii Karma Kagyu. „Karma” oznacza samego Karmapę, a „Kagyu” jest skrótem od „Khababshi Gyupa”, co odnosi się do czterech specjalnych instrukcji, które otrzymał Tilopa, a które pierwotnie były słowami Buddy. Karmapa był pierwszą świadomą inkarnacją tybetańskiego lamy. Po tym jak pierwszy Karmapa pojawił się na świecie, linia przekazu bardzo szybko się rozwinęła; przed końcem XII wieku tradycja Karma Kagyu była szeroko rozpowszechniona i praktykowana w różnych stronach Tybetu. Były to czasy politycznego niepokoju, charakteryzujące się raptownym schyłkiem panujących monarchii. Pojawiało się wielu wybitnych polityków pragnących władzy, ale żaden przywódca nie był w stanie ustanowić suwerenności ponieważ żaden nie miał zjednoczonych popleczników. Karmapowie nigdy nie byli zainteresowani ani zamieszani w rozgrywki polityczne a wręcz odwrotnie – zmuszeni byli do unikania tego z racji swojej słabo ugruntowanej pozycji. Ponieważ jednak posiadali ogromny duchowy autorytet stawali się celami dla tych, którzy mieli wysokie ambicje polityczne. Duchowi naśladowcy Karmapów również zachęcali ich do zajęcia pozycji u władzy ponieważ czuli, że to właśnie oni posiadają niezbędne właściwości, by przewodzić narodowi. Podczas tego burzliwego okresu, pomiędzy XIII a XIV wiekiem, Tybetem rządzili Sakyapowie z pomocą mongolskiego władcy Chana Chubiłaja, który był wnukiem Dżyngis-Chana. Chubiłaj był pierwszym polityczno-religijnym przywódcą Tybetu i wtedy, po raz pierwszy od czasu zaniku monarchii, kraj ten został zjednoczony pod wodzą jednego władcy. W tym czasie, panujący w Mongolii i Tybecie, widząc jaką władzę nad Tybetańczykami mają wysocy lamowie, przyjęli strategię hołdowania im składając dary, zapraszając do swych królestw i nadając różnorakie tytuły. Motywacja tych gestów była często bardziej polityczna niż religijna. W XIV wieku za panowania dynastii Ming, Deszin Sziegpa, V Karmapa, został zaproszony do Chin przez Yunglo – cesarza z dynastii Ming, który otrzymał od Karmapy wiele pouczeń. Podczas swej wizyty Deszin Sziegpa prezentował wiele cudownych czynów, co było skwapliwie odnotowywane i opisywane na około dwudziestu dużych zwojach dziennie. Kilka z nich wystawiano na pokaz w klasztorze Tsurphu w Tybecie do czasu inwazji w 1950r. Cesarz Yunglo był tak poruszony tymi wydarzeniami i tak głęboko zaufał Karmapie, że zaproponował ustanowienie planu nawrócenia wszystkich innych sekt na tradycję Karma Kagyu. Deshin Shekpa stanowczo odmówił realizacji owego planu dając w zamian rozprawę o tym jak ważny jest szacunek dla różnych szkół pracujących z umysłem, rozumiejąc, że różne tradycje są potrzebne by służyć poszczególnym skłonnościom, które można wyróżnić wśród ludzkości. Ogólnie jednak, pomimo wydarzeń politycznych tamtych czasów, okres pomiędzy XIII a XVII wiekiem był dla rozwoju szkoły Kagyu bardzo sprzyjający. W miarę jak nauki się rozprzestrzeniały a liczba naśladowców rosła, stojący na czele linii przekazu zyskiwali coraz więcej splendoru; w zasadzie ten okres w historii Tybetu mógłby być nazywany „Erą Kagyu”. Wtedy też nastąpiła dramatyczna zmiana w rządowej strukturze kraju, gnębionego konfliktami wewnętrznymi, walką o władzę i naciskiem politycznym z zewnątrz. Rząd centralny, którym kierował Desi Tsangpa, trwały poplecznik Karmapy, został obalony przez mongolskiego władcę Goszir Chana, a na czele Tybetu stanął V Dalaj Lama. X Karmapa, Czojing Dordże stał się ofiarą tych politycznych wydarzeń – w połowie XVII wieku opuścił Tybet i schronił się w chińskiej prowincji Jang. Po tym wydarzeniu rozwój linii Kagyu został wstrzymany aż do XVIII wieku kiedy to – za panowania XIII Karmapy, Dudul Dordże – Situ Czogji Dziungne doprowadził szkołę do ponownego rozwoju i rozkwitu. W tym samym czasie lamowie, w szczególności z linii Kagyu, pisali wiele znakomitych filozoficznych tekstów i prac dotyczących gramatyki, sanskrytu oraz astrologii, co wzbogaciło literaturę tybetańską i samych Tybetańczyków. W obecnym stuleciu za życia Jego Świątobliwości XVI Karmapy, ustanowiono wiele ośrodków Dharmy na całym świecie (łącznie z Międzynarodowym Instytutem Buddyjskim Karmapy w New Delhi), aby ludzie mieli jak najwięcej okazji do praktykowania i studiowania nauk Buddy. Po wyjeździe z Tybetu w 1959 roku, Jego Świątobliwości udało się zrekonstruować swą główną siedzibę wznosząc klasztor Rumtek w Sikkimie, który jest znany jako Ośrodek Czakramu Dharmy. Wybudowano również uczelnię przyklasztorną, centrum odosobnieniowe oraz szkołę podstawową dla mnichów. Tak jak jego poprzednicy, XVI Karmapa był pierwotnie osobą duchowną i przez to nie zamieszaną w podsycanie wyzwoleńczych nastrojów Tybetańczyków. W zamian czynił wszystko by zachować nienaruszoną duchową tradycję Tybetu – w ten sposób pomógł utrzymać tożsamość narodu i jego niezrównaną, jedyną w swym rodzaju kulturę. Karmapa nie zapomniał przy tym o istnieniu zdolnego, duchowego przywódcy, Jego Świątobliwości Dalaj Lamy, który jest zarazem przywódcą politycznym Tybetu. Dalaj Lama posiada wszelkie niezbędne środki, by zajmować taką pozycję, jak również zespół administracyjny bardzo zaangażowany w podejmowanie stosownych i znaczących działań politycznych dla dobra Tybetańczyków. Jak już zostało powiedziane, wszelkie przedsięwzięcia Jego Świątobliwości Gjalwa Karmapy miały na celu zachowanie tybetańskiej tradycji i kultury oraz rozpowszechnienie nauk Buddy pośród ludzi wszystkich narodowości, którzy czują, że dzięki wglądowi i mądrości Buddy mogą odnieść korzyść. Szkoła Karma Kagyu w ogóle kładzie nacisk na rozległe studiowanie szerokiego zestawu różnych przedmiotów bez rozróżniania poziomu ich znaczenia. W pewnym punkcie praktyki, wyznaczonym przez duchowego przewodnika, uczeń otrzymuje nauki Mahamudry (Wielka Pieczęć Pustki), ostateczne i najgłębsze nauki linii i praktykuje je zgodnie ze stopniami opisanymi w tradycji szkoły. Kiedy narasta zdolność rozumienia całej głębi znaczenia Mahamudry, można rozpocząć praktykę sześciu jog Naropy. Kiedy już nauczyciel udzielił esencji nauk Mahamudry, które były przekazywane przez całą linię, a uczeń osiągnął tę samą głęboką realizację nauk co nauczyciel, wówczas taki uczeń, bez względu na swoje pochodzenie, jest uważany za dzierżawcę przekazu. Obojętnie czy jest to uznany lama, czy osoba świecka, realizacja istoty głębokiego znaczenia Mahamudry daje takiej osobie kwalifikacje ustanawiające ją dzierżawcą tradycyjnej linii przekazu. Kagyu Life International”, Nr 3, 1995 tłumaczyła Agnieszka Bałazy Źródło: Buddyzm Cyber Sangha |
