Dalajlama XIV – Cztery typy karmy

„Biorąc jako przykład żywot ludzki, istnieją działania, które ogólnie powodują ponowne odrodzenie się w ludzkim ciele oraz inne rodzaje czynów, które, by tak rzec, stanowią tło tych pierwszych. Zwie się je działaniami dopełniającymi, gdyż odpowiadają one za konkretne cechy osoby, sprawiając na przykład, że czyjeś ciało jest piękne, brzydkie i tak dalej. Rozważmy przykład człowieka dotkniętego wieloma chorobami; tak jak w przypadku wszystkich innych ludzi, jego odrodzenie było rezultatem „karmy poruszającej” czy „rzutującej” – tj. pozytywnych działań odpowiedzialnych za sam fakt odrodzenia w ludzkim ciele – co da się stwierdzić przez sam fakt, że urodził się on jako człowiek, jednak działania dopełniające, które uzupełniają obraz żywota, miały charakter negatywny, co znalazło wyraz w skłonności do chorób. Odwrotna sytuacja ma miejsce, gdy „karmę poruszająca” stanowiły czyny negatywne, zaś działania dopełniające miały charakter cnotliwych czynów, co może prowadzić do odrodzenia jako zwierzę z dobrym, zdrowym ciałem. Możliwa jest również sytuacja, w której zarówno karma „poruszająca”, jak i dopełniająca jest pozytywna, a także przypadek przeciwny, w którym obydwa rodzaje działań są negatywne. Daje to razem cztery typy”.

Dalajlama XIV – SENS ŻYCIA Z BUDDYJSKIEJ PERSPEKTYWY (strona 32, wydawnictwo A)